Paranam

Zondag 5 maart.

De morgen begint wat miezerig maar zoals vaak in Suriname kan het weer zo weer omslaan. Dit keer naar de zonnige kant.

We moeten maar eens in Paranam gaan kijken of we mijn lagere school nog kunnen vinden.
Paranam ligt zo’n 15 km van Domburg. Donderdagavond toen we van het vliegveld naar Domburg reden waren we er al doorheen gereden. De zittende kroeskop aan wie we toen de weg vroegen zit er niet meer.
Zeker aan de wandel.

Paranam bij daglicht is niet meer de Paranam van weleer. Sinds Billiton failliet is gegaan en Suralco zijn bauxietwinning flink heeft gereduceerd is het kommer en kwel in dit eens welvarende dorpje. Hier zie je de echte armoede in Suriname. Houten krotten met verroeste golfplaten en in lompe spelende kinderen. De werkeloosheid heeft hier hard toegeslagen. Vol ongeloof kijken we het aan.

Mijn school….waar is mijn school gebleven. In die 50 jaar is er in Paranam veel veranderd. Het dorp is letterlijk opgeschoven naar een gebied noordelijker. Het oude Paranam is volledig weg, overwoekerd. Zelfs de oude hoofdweg, eens geasfalteerd, is een rood bauxietweggetje geworden. Mijn gevoel (ja daar heb j’m weer) zegt over het kanaal linksaf naar het politiebureau. Lukt niet. De oude brug over het zijkanaal is een oude loopbrug geworden. Omrijden dus.

Na zo’n 200 meter langs het kanaal door een krottenwijk met alleen maar vriendelijke mensen, komt links het politiebureau in beeld. De politieauto staat op bokken en wordt waarschijnlijk gerepareerd. Ik weet nog dat ik na het politiebureau linksaf moet richting de Surinamerivier. De kade waar we 50 geleden met de boot naar Groot Chatillon heen weer gingen is er niet meer. Er staat nu een bord met “verboden toegang voor onbevoegden”. We kunnen helaas niet verder.

Wel is er nog de medische post. 50 jaar geleden heeft de blanke dokter daar nog een enorme splinter uit mij voet gehaald. Deze Bakra liep toen, net als zijn Surinaamse vriendjes, meestal op blote voeten. Behalve op school, want dan moest je er netjes uitzien.

Mijn school….waar is mijn lagere school gebleven. De 5e en 6e klas met houten bankjes en kippengaas in plaats van ramen.
We rijden terug naar het politiebureau en gaan dan linksaf langs het Chinese winkeltje. Nou het winkeltje staat er wat weggezakt bij. Geen Chinees meer te bekennen en de papegaai die me ooit had aangevallen is er ook niet meer. Even doorrijden…bocht naar rechts….nog eens honderd meter vooruit en ja…..rechts doemen een aantal gebouwen op. We rijden het terrein op en ik zie mijn school in volle glorie opdoemen.
De vlaggenmast, waarin elke morgen de Surinaamse vlag werd gehesen, staat er nog trots bij. Tijdens de vlaggenceremonie toen zongen we het Surinaamse volkslied uit volle borst. De eerst zin “Opo kondre man un opo!” ging bij mij altijd prima daarna was ik volledig de weg kwijt.

De 8 lokalen tellende school uit 1954 is gebouwd in een U-vorm met in het midden het kantoor van de hoofdmeester. Het ziet er nog net zo uit. Ik zie nog de Hindoestaanse juf staan met haar hardhouten latje.
Dat latje heb ik aardig wat keren gevoeld. Was het niet op mijn platte handpalm dan op mijn blanke achterste net onder de korte broek. Ik had met nog een aantal jongens weer eens tegen de regels in op het schoolplein gevoetbald. Gelukkig mag er nu niet meer op de Surinaamse scholen geslagen worden.

Ook hier weer alle huizen rondom de school totaal verdwenen. De houten huizen zijn allemaal afgebroken en ergens anders denk ik weer opgebouwd. Zo gaat dat hier.

We gaan er met Gjilke en Johan nog een keer heen. Maar dan als er ook leerlingen en leraren zijn.

s’ Middags zijn we naar Domburg aan het water geweest en hebben bij een Warung (Javaans eethuisje) lekker aan de bami met kip gezeten. Het was aan het water lekker koel en dat vonden al die andere Surinamers met koelboxen ook.
Want picknicken kunnen de Surinamers. Met het hele gezin er op uit, lekker chillen en bijkletsen. Wieke en ik hebben er met plezier naar gekeken.

Morgen komen Gjilke en Johan aan. Ik weet nu hoe ik naar het vliegveld moet rijden. Bij Paranam rechtdoor en na 15 kilometer links af naar Zanderij. Als je dat maar weet.