Marron museum Saamaka

Dinsdag 21 maart.

Ik ben vroeg wakker. De boven Suriname rivier is nog in mist gehuld. Aan de overkant bij het Marron dorpje Botopasi hoor je de vrouwen al aan de waterkant. Het geluid draagt ver en met grote zekerheid kan ik zeggen dat ze de afwas doen.

We gaan vandaag naar de overkant, naar een aantal marron dorpen om de marron cultuur te beleven. Met als afsluiting een bezoek aan een klein museum waarin de marron traditie verder uitgelegd wordt.

Lindie, onze gids, gaat mee en weet heel veel te vertellen. Hij komt zelf uit deze gemeenschap en blijkt een neef van de Grandman te zijn. Hij heeft toerisme gestudeerd en is een vrolijke gast.

Hij vertelde ons gisteravond dat hij milieuvoorlichting geeft op lagere scholen. Dat ze de rivier en omgeving schoon moeten houden. Men gooit hier van alles in de rivier en door bij de jeugd te beginnen probeert hij dit te veranderen.

Hij gebruikt een oude PC en beamer om de jeugd plaatjes te laten zien van vervuilde rivieren. Het werkt zegt hij. Als de kinderen bij hem een zak met legen flessen en plastic inleveren krijgen ze als beloning een schrift en pen voor school. Geweldig.

We zijn ondertussen aan de overkant beland. Er volgt een wandeling van 6 kilometer door dorpjes en grote stukken woud. Steeds weer even stilstaan als Lindie wat te vertellen heeft. We hangen aan z’n lip.

Er worden geen traditionele spelletjes meer gespeeld omdat die op de smartphone leuker zijn. Eigenlijk is het in Nederland niet anders.
We bezoeken ook een kliniek waar ik (in het Nederlands) met een marronvrouw praat. Ze heeft suiker en komt voor medicijnen. Verder gaat het goed met haar en ze lacht.

Na een paar heuvels en kleine kabbelende kreekjes komen we aan bij een werkplaats met marron kunstenaars. Allemaal met rastahaar. Prachtige houtsnijwerken volgens de marron traditie, maar ook eigen creaties.
Beschikten ze vroeger alleen over een mesje en hakmes. Nu gebruiken ze elektrische gereedschappen. Dan moet nog wel even een generator aan.
Ook hier weer het besef dat hun werk moeilijk over te dragen is aan de jeugd. De potentieel geïnteresseerde jeugd doen hun opleiding houtbewerking in Paramaribo en gaan vervolgens de bouw in voor het grote geld.

Het museum is vlakbij. We moeten door een poort met 2 doorgangen. Links de mannen en rechts de vrouwen. Een soort spirituele reiniging die je moet doorlopen. Schoenen uit en als we binnen zijn krijgen we een versgeperst vruchtensapje. Althans tegen betaling. Het museum is klein maar geeft een heel goed beeld over het leven van de marrons.

Het loopt tegen enen, etenstijd. We lopen door het dorpje Pikkenslee terug naar de waterkant en na een tijdje arriveert ons ophaalbootje. We varen een heel stuk terug over de rivier en beseffen nu pas hoe ver we hebben gelopen. Elke meter de moeite waard.

‘s Middags hebben Wieke en ik even op bed gelegen. Gjilke en Johan zijn met Lindie nog het oerwoud in geweest. Ze hebben aapjes en boskonijnen gezien. Ook geneeskrachtige planten met uitleg. Enthousiast komen ze terug en weten nu hoe ze in de jungle moeten overleven.

Na het gezamenlijke diner zitten we nog gezellig na te borrelen.
De padden en krekels hoor ik niet meer. Ik val als een blok in slaap.